Uefa Kupaları Gelir Sorunsalı

Fenerbahçe'nin Şampiyonlar Ligi'nde gruplara kalamamasının, aynı şekilde Trabzonspor ve Bursaspor'un da UEFA Avrupa Ligi'ne vedasının ardından özellikle sosyal medyada ve malesef ki yazılı medyada çok sayıda asılsız gelir dağılımı haberleri mevcut. Bununla ilgili çelişkilerin bir kısmını burada gidermeye çalışacağım. Oldukça karmaşık olan bu hikayeyi maddeler halinde irdelersek yalınlaşacağını umuyorum, buyrun:

• Öncelikle bugün medyada yer alan "Kocaman Zarar" başlıklı işgüzar haberlerde Fenerbahçe'nin ayakbastı parası olan 8.6 milyon euroyu  Galatasaray'ın aldığına dair haberler var. Böyle bir durum kesinlikle söz konusu değil, Galatasaray kendi adına 8.6 milyon euroyu aldı, Fenerbahçe'yi eleyen S.Moskova da 8.6 milyon euro ayakbastı parasının sahibi oldu.
• Gelelim marketpool denilen temeli TV gelirlerinin dağıtımına dayanan pazar payına. Burada geçen sene 12.8 milyon euro ayrılmış; ancak bu sene total marketpool değerinde yaklaşık %20'lik bir artış olmuş. Bu artış tüm ülkelere eşit miktarda yansıtılmasa da Türkiye'ye düşen miktarın 15 milyon euronun üstüne çıkmasını bekleyebiliriz. Ülke adına yarışan tek takım olduğundan bu paranın tamamı Galatasaray'a kalıyor. 
• Eğer Fenerbahçe Şampiyonlar Ligi' nden elenmemiş olsaydı bu paranın yarısı olan 7.5 milyon euronun %65'i Galatasaray'a, %35'i Fenerbahçe'ye kalacak ve geri kalan 7.5 milyon euro da oynadıkları maç sayısına bağlı olarak bu iki kulübe dağıtılacaktı. Her iki kulübün de gruplarında 3 veya 4. olarak elendiği varsayımında Fenerbahçe'nin kaybettiği maksimum marketpool geliri söz konusu olur ki bu da yaklaşık 6.4 milyon euro yapar.

• Avrupa Ligi'ne baktığımızdaysa yine başarıdan bağımsız olarak bir marketpool söz konusu. Geçen sene Beşiktaş'ın Türkiye adına tek yarışan kulüp olarak elde ettiği miktar 6.6 milyon euro civarında, Şampiyonlar Ligi'nde olduğu gibi yine marketpoolda oluşan artış (ki burada %40) Türkiye'yi de aynı miktarda etkilerse Fenerbahçe'nin alacağı mebla 9.2 milyon euro seviyesine çıkıyor.
• Eğer Bursaspor ve Trabzonspor elenmemiş olsaydı, kupada ilerledikleri yerin gruplarla sınırlı kalması varsayımyla bu meblanın sadece %50si olan 4.6 milyon euro Fenerbahçe'ye kalacaktı.(Not: Bu bölümdeki hesaplama Galatasaray'ın Avrupa Ligi'ne dönmeyeceği varsayımıyla yapılmıştır.)

Marketpooldan sıyrılıp başarı gelirlerine baktığımızda Fenerbahçe adına kaçan gelirin ne denli büyük olduğu daha net ortaya çıkıyor, bu kısmı da aşağıdaki tablo yardımıyla anlatalım:

Sonuç olarak Fenerbahçe Şampiyonlar Ligi'ne kalmış olsaydı elde edeceği marketpool (varsayımsal olarak) 6.4 milyon euro olacakken, Avrupa Liginde 9,2 milyon euro civarı olması muhtemel. Fakat bununla beraber Şampiyonlar Ligi'nde puan alamasa dahi elde edeceği ayakbastı parası miktarına da ulaşmak için en az yarı final görmek durumunda.

Hesaplarda varsayımlara dayalı bazı hatalar olabilir, umarım aydınlatıcı olmuştur....

Galatasaray ve 7 Yabancı Sorunsalı

Galatasaray-Kasımpaşa maçının 74. dakikasında aynı anda yapılan iki değişikliğin sonunda sahada altı yabancı kalmaya devam etse de önce Hamit'in çıkarak Melo'nun girmesi oyunun başlamadığı süreçte Galatasaray'ın 7 yabancıyla sahada olmasına neden oldu. Bu duruma dair müsabaka talimatları statüsünü incelediğimizde net bir sonuca varmak zor, net bir açıklama yok olayla ilgili. Ancak bu durumu futbol oyun kurallarıyla birleştirdiğimizde ortaya net bir sonuç çıkıyor. Ayrıntılar için buyrun:

TFF Futbol Müsabaka Talimatı'nın 22. maddesinin d bendine göre sahada 7 yabancı olması hükmen yenik sayılma sebebi;

Burada tereddütlere sebep olan kısım sahada 7 yabancı olması durumunun oyun başlayıp başlamamasına bağlı olup olmadığı sorusu. Bu kısmı da şöyle çözebiliriz. Futbol Oyun Kuralları talimatnamesinin Kural-3'ün Oyuncu Değiştirme Yöntemi ile ilgili kısmında:

"Oyuncu değişikliği yedek oyuncu sahaya girdikten sonra tamamlanır"

maddesi mevcut.

Bu iki talimatname birleştirilip olaya uyarlandığında hükmen yenik sayılma gerekliliği açık görünüyor. Umarım yanlış yorumlamamışızdır ve sizler için aydınlatıcı olmuştur.

Türkiye Kupası'nda "Yine" Yeni Statü

Türkiye Kupası'na yıllardır akıllarınca heyecan katmak için neredeyse iki sezonda bir statü değişiklikleri ile çözüm arayan TFF yönetimleri, yine değişikliğe gitmiş. Türkiye Kupası yayın haklarının açık kanaldan tekrar Digiturk'e geçişiyle ve Süper Final'in kalkmasıyla azalması muhtemel yayın gelirleriyle hiç ilgisi olmadığından emin olduğumuz(!) bu statü değişikliği ile ilgili müsabakalar statüsünü inceledik ve nispeten karmaşık olan bu statüyü bir tablo yardımıyla kolaylaştırmayı seçtik, buyurun efendim:

Göründüğü gibi Fenerbahçemiz turnuvaya 4. eleme turundan dahil olacak ve finale kadar yürümesi halinde toplam 11 maç yapmak zorunda olacak ki bu durumun ciddi bir yük getireceği aşikar...

Not: Resimdeki çözünürlük düşüklüğü için kusura bakmayın :)